(achtergrondfoto © MaasBandProject)
(afbeelding MaasBandProject)
Citizen Science is een term die doorgaans gebruikt wordt voor wetenschappelijk onderzoek waaraan voornamelijk niet-wetenschappers vrijwillig meewerken. Ze doen observaties, voeren metingen uit, verzamelen data, leveren ideeën of denken mee met wetenschappers.
Via Citizen Science kan het brede publiek echt samenwerken met wetenschappers: door ideeën aan te dragen, mee te denken, data aan te leveren, nieuwe vaardigheden aan te leren… kortom door zelf actief met wetenschap bezig te zijn. Burgers biedt het de kans om met wetenschappers mee na te denken of zelf aan wetenschap te doen.
Er bestaat een breed spectrum aan mogelijke Citizen Science-projecten, waarbij verschillende gradaties van samenwerking tussen burgers en wetenschappers vast te stellen zijn.
Figuur uitleg,
Minimal involvement:
De meeste projecten hanteren een aanpak waarbij geïnteresseerden worden betrokken bij de verzameling van primaire data en gegevens. Dit soort projecten heeft legio voordelen: enerzijds kan de wetenschapper onmogelijk zelf al deze data verzamelen, anderzijds kan de burger iets bijleren, of vindt hij of zij het onderzoek zo nuttig of leuk dat de inspanningen te rechtvaardigen vallen.
Novice:
Op het tweede niveau bevinden zich de projecten waarbij geïnteresseerden niet alleen bijdragen aan maar ook leren van het onderzoeksproces. Dan gaat de samenwerking tussen een geïnteresseerd publiek en de wetenschappers verder dan louter dataverzameling waarbij burgers het doorgeefluik vormen. De deelnemers verwerven skills met betrekking tot dataverzameling, en ze leren wetenschappelijke en analyserende vaardigheden.
Medium:
Op een derde niveau, dat minder vaak voorkomt, kan het brede publiek deelnemen aan verschillende fasen van het onderzoek. Hierbij leren ze niet alleen, maar genereren en presenteren ze ook onderzoeksresultaten.
Expert:
Aan de top van de Citizen Science-piramide bevinden zich de projecten waarbij wetenschappers én vrijwilligers samen de onderzoeksagenda bepalen, en samen het onderzoek uitvoeren.
Tijdens de duur van het project kan iemand zich ontwikkelen binnen de piramide.
Bron: http://www.openscientist.org/2013/01/the-levels-of-citizen-science.html